Konkordato veya diğer bir deyişle iflas anlaşması, son zamanlarda şirketler tarafından en çok merak edilen konulardan biri haline geldi. İflas etmiş şirketlerin borçlarını ödeyebilmesi için alacaklıları ile yaptığı anlaşmayı ifade eden konkordato hakkında genel bilgilere yer vereceğimiz bu yazımızda ayrıca, konkordato davaları, konkordato komiseri, konkordato icra takibi gibi konkordato süreci ile yakından ilgili terimleri de inceleyeceğiz.
Konkordato Hakkında Genel Bilgiler
Konkordato, finansal durumu iyi olmayan borçlunun, borçlarını, mahkeme tarafından onaylanmış belli bir vade ve oran ile ödemesine ilişkin detayları ifade eden bir anlaşmadır. Konkordato, dört farklı şekilde incelenir;
- Adi Konkordato
- İflas Sonrası Konkordato
- Malvarlığının Terki Suretiyle Konkordato
- Sermaye Şirketleri veya Kooperatiflerin Uzlaşma Yoluyla Yeniden Yapılandırılması
Adi Konkordato Nedir?
Adi Konkordato, en basit anlatımı ile borçlu ve alacaklının, borçların ödenmesine ilişkin detayları hakkında aralarında uzlaşarak bu uzlaşmanın onaylanması için mahkemeden talepte bulunması olarak ifade edilir. Bu detaylar borcun nasıl ve hangi vadede ödeneceğine ilişkin detaylardır.
Adi Konkordato Süreci Nasıl İşler?
En çok uygulanan konkordato yöntemi olan adi konkordato, 15.03.2018 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan 7101 Sayılı İcra ve İflas Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ile yeniden düzenlenmiştir. 15.03.2018 tarihinde yürürlüğe giren 7101 Sayılı Kanun'a göre, adi konkordato süreci şu şekilde işlemektedir;
Konkordato'dan faydalanmak isteyen borçlu, Asliye Ticaret Mahkemesine bir dilekçe ile konkordato projesini sunar. Bu projeye ek olarak ayrıntılı bir bilanço, gelir tablosu eklenir. Bunların dışında defter tutmakla mükellef şahıslardan defterlerinin durumunu açıklayan detaylı bir çizelge istenir.
Konkordato talebi sadece borçlu tarafından talep edilmeyebilir. Alacaklı da bir dilekçe ile Asliye Ticaret mahkemesinden borçlu hakkında konkordato işlemlerinin başlatılmasını talep edebilir.
Başvuru makamına yapılan konkordato başvurusunun akabinde borçlunun konkordato projesi incelenir. Konkordato süresi verilmesi için borçlunun uygun şartlara sahip olup olmadığı ve borçların en az %50' sini karşılamaya yeter değerde varlıklarının olup olmadığı kontrol edilir. Bu aşamada şartların uygunluğunun tespiti için İcra Tetkik Merci'nin bilirkişiye başvurması gerekir. İcra Tetkik Merci'nin bilirkişisi gereken şartların sağlanıp sağlanmadığı kontrol eder ve borçlunun gereken şartları taşımadığına kanaat getirirse konkordato talebi ret ile sonuçlanabilir. Borçlunun gereken şartları sağladığı sonucuna ulaşılırsa, borçlunun konkordato süreci başlar. Akabinde borçlunun konkordato anlaşmasına uygun olarak mükellefiyetlerini yerine getirip getirmediğini incelemek için konkordato komiseri atanır.
Kimler Konkordato Talebinde Bulunabilir?
Muhtemel bir iflastan kurtulmak için, borçlarını vadesinde ödeyemeyen, vade süresi içerisinde ödeyememe durumu ile karşı karşıya olan gerçek veya tüzel kişiler konkordato talebinde bulunabilirler. Ayrıca alacaklı olarak, borçlu olan gerçek veya tüzel kişiler hakkında konkordato işlemlerinin başlatılmasını talep edebilirler.
Konkordato Talebi Nereye Yapılır?
Daha önce konkordato talepleri icra mahkemeleri aracılığı ile yapılmaktaydı fakat 7101 sayılı kanun ile Asliye Ticaret Mahkemeleri konkordato talepleri için yetkili hale getirilmiştir.
Konkordato Talebi Sırasında Hangi Belgeler İstenir?
Konkordato Projesi; Borçlu tarafından hazırlanan konkordato projesinde, borçlunun borçlarını nasıl ödeyeceğine dair bilgilerin yer alır. Bunlar, oran, vade ve ne şekilde ödeneceğine dair bilgilerdir. Ne şekilde ödeneceği ile ilgili detay vermek gerekirse, borçlunun faaliyetlerine devam edebilmesi için gerekli kaynakların planlanması, sermaye artırımı, mevcut envantere konu olan demirbaş veya mal varlığının satılıp satılmayacağı, kredi kullanıp kullanmayacağı gibi finansal planlamaları içermektedir. Ayrıca alacaklının vazgeçmiş olduğu alacaklarına dair bilgilere de yer verilebilir.
Borçlunun Malvarlığını Gösterir Beyannameler; Konkordato talebinde bulunan borçlu defter tutmakla mükellef şahıslardan ise kanun hükmünce hazırlanmış son bilanço, gelir tablosu, ara bilançolar, tasdikli ticari defterler, borçluya ait mali durumu gösterir muhtelif belgeler, menkul veya gayrimenkul varlıkları gösterir belgeler, varsa demirbaşlara ait listeler, alacak ve borçları vaadesiyle beraber gösterir belgeler,
Projede yer alan borçlunun malvarlığının karşılaştırılmasını gösterir tablo; alacaklıların eline geçmesi planlanan miktar ile borçlunun iflası halinde alacaklının eline geçmesi muhtemel miktarı detaylı bir şekilde gösterir tablo,
Alacaklıları, alacak miktarları ve imtiyaz durumları ile birlikte gösteren belgeler,
Finansal analiz raporları; Tarafsız denetim kuruluşları tarafından hazırlanmış, konkordato projesinde öngörülen senaryonun gerçekleşmesinin mümkün olduğunu gösteren finansal analiz raporları.
Konkordato Başvurusundan Sonraki Aşamalar
Konkordato başvurusunun yapılmasından sonraki süreç 6 farklı alt başlıkta incelenmektedir. Bu aşamalar;
- Geçici Mühlet Kararının Verilmesi
- Kesin Mühlet Kararının Verilmesi
- Alacaklıların Toplantısı ve İstişare
- Konkordatonun Tasdik ve İlan Edilmesi
- Konkordatonun Sonuçları
- Konkordato Feshedilmesi
1. Geçici Mühlet Kararının Verilmesi
Konkordato talebinde bulunan taraf borçlu ise belli bir süre içerisinde evrakların eksiksiz olarak tamamlanması durumunda Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından geçici mühlet kararı verilir. Aksi durumlarda ise konkordato talebi reddedilir. Eğer konkordato talebi alacaklı tarafından yapılmış ise; borçlu tarafından gerekli evrakların zamanında sunulması durumunda yine Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından geçici mühlet kararı verilir. Fakat bu aşamada evrakların hazırlanması için gerekli masraflar alacaklı tarafından karşılanır. Evrakların tanınan süre içerisinde veya eksiksiz olarak mahkemeye ibraz edilmemesi durumunda konkordato talebi reddedilir.
Mahkeme tarafından geçici mühlet kararının verilmesi ile aynı anda borçlunun malvarlığının korunması için tedbir kararı verilebilir. Fakat bu durum sadece mahkemenin gerekli görmesi durumunda gerçekleşir. Konkordato talebinin gerçeğe uygun olup olmadığını belirlemek için geçici konkordato komiseri atanması da geçici mühlet kararının verilemesi ile gerçekleşir. Geçici komiserin atanması ile borçlu bundan sonraki faaliyetlerine konkordato komiserinin denetimi altında gerçekleştirecektir.
Geçici Mühletin Süresi Ne Kadardır?
Mahkeme tarafından borçluya tanınan geçici mühlet süresi üç aydır. Fakat geçici mühletin süresi üç ay olsa da borçlunun veya komiserin yapacağı talep üzerine iki ay daha süre tanınabilir. İlave iki ay ile geçici mühlet süresi beş aya uzayabilir. Geçici mühletin azami süresi 5 aydır.
2. Kesin Mühlet Kararının Verilmesi
Kesin mühlet kararının mahkeme tarafından verilmesi için, borçlu ve varsa konkordato talep eden alacaklı duruşmaya çağrılır. Geçici mühlet süresi içerisinde geçici komiser tarafından hazırlanmış olan rapor mahkemeye sunulur. Gerek görülmesi durumunda başvurulmak üzere geçici komiser de duruşmada hazır bulunur. Konkordatonun başarılı olabileceğinin anlaşılması üzerine borçluya bir yıllık kesin mühlet verilir. Kesin mühlet kararının verilmesi ile birlikte gerek olması durumunda yeni bir konkordato komiseri atanabilir veya geçici mühlet süresinde görev yapmış olan geçici komiser ile devam edilmesi yönünde karar alınabilir.
Kesin Mühlet Süresi Ne Kadardır?
Kesin mühlet süresi yukarıda da belirtildiği gibi bir yıldır. Fakat bazı durumlarda komiserin talebi üzerine bu süre uzatılabilir. Kesin mühlet süresinin uzamasını talep eden komiser, bu durumu bir rapor ile açıklamak durumundadır. Kesin mühlet süresi en fazla altı ay uzatılabilir. Yani kesin mühlet süresi azami bir buçuk yıldır. Borçlu da kesin mühlet süresinin uzamasını talep edebilir fakat komiserin bu konudaki görüşleri esastır.
